Tütün Bağ-Kur Kesinti Belgesi
2926 sayılı tarımda kendi nam ve hesabına çalışanlar kanununa tabi sigortalıların, ödeyecekleri primlerin ürün bedellerinden tevkif suretiyle tahsil edilmesi 01.04.1994 tarihinde uygulanmaya başlamıştır. 31.12.2013 tarihine kadar %1, 01.01.2014 tarihinden itibaren %2 olarak yapılan kesintiler bütün tarım ürünleri gibi tütünde de başlamış ve halen devam etmektedir. Kesintinin uygulandığı ilk yıllarda tütün üreticileri tarafından pek beğenilmeyen bu uygulama, özellikle yaş sınırını doldurmuş olan üreticiler tarafından, emekli olmak için kullanılmaya başlanmıştır. TEKEL ve tütün şirketleri, üreticilerinden aldıkları tütünlerin bedellerinden yaptıkları bağ-kur primi kesintilerini, kesintiyi takip eden ayın sonunda ilgili şehrin Bağ-Kur İl Müdürlüğü hesabına aktarmış ve isim listelerini göndermiştir. Bu uygulama 1994 yılından bu yana devam etmektedir.
Tütün bedellerinden yapılan kesintileri (Stopaj, Bağkur Primi, Savunma Sanayi Fonu, Diğer, vb.) TEKEL verdiği ekspertiz makbuzunda, tütün şirketleri ise kestikleri müstahsil makbuzunda gösterip üreticilere vermişlerdir. Üreticiler verilen makbuzları genelde kaybettiklerinden, kendi isimlerine ait yapılan kesinti belgelerini arar olmuşlardır. 1994 yılından önceki üretimlerde, tütün bedellerinden BAĞKUR kesintsi olmadığından emeklilik için kullanılmamaktadır. Kesinti yapılan ayı takip eden ay başından itibaren, o yılın 31 Aralık tarihine kadar olan süre borçlanabilmektedir. Tütün üretimi ve kesintisi aralıksız bir sonraki yılda da varsa, borçlanma yıl boyu yapılabilmektedir. Arada boş olan yıllar için ziraat odası kaydı, tarımsal kooperatif kaydı, birlik kayıtları gibi kayıtlar bulunabilirse o yıllar da borçlanılabilmektedir.
1990’lı yıllarda TEKEL’in dışında onlarca tütün şirketi sektörde faaliyet göstermekteydi. İflaslar, küçülmeler veya şirket birleşmeleriyle, günümüzde bir elin parmakları sayısınca tütün şirketi faaliyetini sürdürmektedir. Yukarıda sayılan nedenlerle faaliyeti sona eren büyük tütün şirketlerinden Üniversal ve Vertab SOCOTAB altında, Herman, Dimon ve Spierer ALLİONCE ONE altında, Türkiye ve Tütün Limited ise T.T.L. şirketlerine dahil olduğundan, faaliyeti sona eren şirketlerin eski tütün kayıtları yeni şirketlerde aranmalıdır. Bunun yanında, RODOP ile ALTAB Şirketleri birleşmiş ancak anlaşmazlıkları sonucu bağkur kesinti evrakları taraflarda olmayıp, SGK'nın (Konak) arşivinde olduğu söylenmektedir-bilinmektedir. Ege, Marmara ve Karadeniz Bölgelerinde tütün şirketlerine satılmış tütünlere ait Bağkur kesinti belgeleri için aşağıdaki tabloda isimleri yazılı ilgili şirketlere müracaat edilmelidir.
TEKEL 2010 yılında kapatıldı. Ülke genelindeki bütün TEKEL arşivleri Ankara'da bulunan Sümer Holding A.Ş.'ne taşındı. TEKEL’e tütün satmış üreticiler Sümer Holding A.Ş. Genel Müdürlüğüne müracaat etmeleri durumunda, Bağ-kur kesinti belgelerini alabilmektedirler. Bilgi edinme yoluyla http://www.sumerholding.gov.tr/tr/iletisim/bilgi-edinme.aspx adresinden bilgi edinme formunu doldurup bilgiedinme@sumerholding.gov.tr adresine gönderebilir veya aşağıdaki dilekçe örneği ile (faks-kargo) müracaat edebilirsiniz. Dilekçe Adresi: SÜMER HOLDİNG A.Ş. GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Bahçekapı Mah. Atatürk Orman Çiftliği Kümeevleri No:4 (06797) - Etimesgut / ANKARA Telefon:(0312) 310 38 30 Faks:(0312) 211 04 29 olarak bilginize sunulmaktadır.
Bunun yanında TEKEL’in anason ve üzüm alımları ile ilgili olarak Sümer Holding A.Ş. Genel Müdürlüğüne yapılan başvurular, eldeki arşiv kayıtları taranarak verilmektedir.
Sayın tütün üreticileri, TEKEL veya Tütün Şirketinden alacağınız belge, adınıza yapılan kesintinin Bağ-Kur arşivinde bulunması içindir. Adınıza yapılmış kesinti makbuzu veya belgesi bulunduktan sonra işlemleriniz başlayabilecektir.