2010 Denizli Tütün Tarımı Raporu

    Türkiye sigara yasakları ile tanışalı bir yılı aşkın süre geçti. Bu süre içinde yasaklara alıştık. Uygulamada büyük bir başarı sağlandı. İnsan sağlığı ve sigara içmeyenler lehine ulaşılan bu başarı ile sigara satışları %10–15 oranında düştü.

    Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre kişi başına dünya tütün tüketimi 2000 yılında 1,6 kg. iken, 2010 yılında %12,5’luk azalışla 1,4 kg. olacağı öngörülmektedir.

    2010 yılı başından itibaren kıyılmış tütün ithalinden alınacak vergilerin kademeli olarak azaltılacak olmasıyla beraber Türkiye tütün piyasasına sancılı bir şekilde girdi. İlk olarak 2009 yılı ürünü tütünlerin satış işlemlerinde kendini hissettiren sancı, bir önceki yıl 7,30 TL ortalama fiyatla tütününü satan tütüncü, 7,00 TL ortalama fiyatı anca bulabildi. Sancı devam ediyordu. 2010 yılı sözleşmelerini yapmak için bir önceki yıl üreticilerinin yaklaşık %20’sinden vazgeçildi. Üretim miktarlarından da yaklaşık %34 indirim yapıldı.

    Her şeye rağmen tütün dikmek zorunda olan bölgemiz Denizli’de tütün dikim işlerinin çoğunluğu 15 Nisan – 20 Mayıs tarihleri arasında tamamlandı. Mayıs ve Haziran aylarında havaların yağışlı ve serin seyretmesi neticesinde yeni dikilmiş tütünleri hastalıkla tanıştırdı. Uygun hava koşulları mantar ve bakteri hastalıklarının etkili olmasına ve yayılmasına neden oldu. En çok zarar Tavas ve Kale üretim merkezlerimizde görüldü. Kimi tarlaların tamamını saran, kimisinin de alt ellerini etkileyen tütün mildiyösü (maviküf), bu iki bölgemizde %50’lere varan oranlarda etkili oldu. Kale ve Tavas İlçelerimizin bazı köylerinde fidelikte "çökerten" bulaşık olduğu halde tarlaya dikimi yapılan  tütünlerin az bir kısmı tamamen devrilmiştir. Havaların ısınması ile yayılma imkânı bulamayan MİLDİYÖ hastalık etmenleri dipüstü, 1.ana ve 2. ana eller ile kısmen 3.ana el tütünlerde etkili olmuş ve bu el grupları sak üzerinde kurumuş kalmış durumdadır. Bu noktadan sonra büyümeye devam eden tütün bitkisinde kısmen 3.ana, uçaltı ve uç el yapraklar kırılabilecek duruma gelmiştir. Bu durumda olan tarlaların yaklaşık%70’inde bu el grubu yaprakların kırımı yapılmaktadır. Bunun yanında maviküf (mildiyö) zararından sonra tütün tarlalarına üreticiler girmediğinden, bulaşık tarlaların çoğunda 1. çapalar bile yapılamamış yabancı otlar tarlaları sarmış durumdadır. Thrips, tütün piresi, tütün gebesi ve yeşil kurt yoğun olarak bulunmaktadır. Mildiyö ile bulaşık tarlalarda üreticiler zararlılarla ilgili ilaçlı mücadele yapmadıklarından dolayı tohum kapsüllerinde yeşil kurt tahribatı %80’lere kadar çıkmıştır. Bundan dolayı yeni yılda tütün dikecek üreticilerin tohum bulma yönünde bir takım sıkıntıları ortaya çıkacaktır. Bölgemizde çok çeşitli tütün tohumları ile tütün üretimi iç içe yapılmaktadır. Zamanla melezleşen tohumlar sonucu hastalıklara karşı hassas, verim ve kalite yönünden standart ürünler elde edilmesi zorlaşmaktadır. Ürün standardının sağlanması için, maviküf zararına uğrayan tütün üreticilerine sertifikalı tütün tohumu dağıtımı öncelikle tütün şirketleri tarafından yapılmalıdır. Denizli’de tütün üretimi yapılan diğer merkezlerde yağışlardan kaynaklanan mantari ve bakteri hastalıklarının olumsuz etkisi ise %30 oranlarındadır. Tütün kırımı ve kurutma işlemlerinin yapıldığı ve Eylül ayının sonunda tamamlanması beklenen 2010 yılı tütünlerinin, yapılan sözleşme miktarlarından yaklaşık %40 noksan olarak 8.500 ton dolaylarında üretildiği ve dekar veriminin de 50 kg. olacağı beklenmektedir.gerçekleşebileceği tahmin edilmektedir.