Peach Aphid (Myzus persicae) on Tobacco
Şeftali yaprakbiti [Myzus (Nectarosiphon) persicae (Sulz.)]'nin vücut uzunluğu 1.5-2.5 mm, oval, ufak yapılı ve yumuşak vücutlu böceklerdir. Kanatlı ve kanatsız formları vardır. Kanatlılar daha ufak yapılı ve koyu görünümlüdür. Baş ve toraks siyahımsı yeşil, abdomen üzerinde koyu lekeler bulunur. Kanatsız formlar genellikle yeşil veya sarımsı yeşil renktedir. Tuğla kırmızısı veya leylak renginde de olabilirler.
Antenleri kıl gibi ve hemen hemen vücut uzunluğunda olup, alın üzerinde belirgin iki çıkıntı bulunur. Karın bölümündeki mum borucukları (kornikıl) silindir biçiminde ve uzuncadır. Katıda kısa ve şekli bir parmağı andırır. Nimfler genellikle ergine benzer; pembemsi, kırmızımtrak, sarımsı veya soluk yeşil renktedir.
Kışı, öncelikle şeftali gibi sert çekirdekli meyve ağaçlarında yumurta döneminde geçirir. İlkbaharda çıkan yaprakbitleri kanatsızdır ve bir kaç döl meydana getirdikleri konukçu bitki üzerinde döllemsiz olarak ürerler. Kanatlı bireyler oluştuktan sonra büyük bir bölümü yazlık konukçularına göçer; kışlık konukçularından ayrılmaları haziran sonuna kadar devam eder. Yaz dişileri olarak da tanımlanan bu yaprakbitleri, yaz boyuncu yeni konukçuları üzerinde yaşamlarını sürdürürler. Kanatlı ve çoğunluğu kanatsız formlardan oluşur. Erkek bireyler olmadığından döllemsiz olarak ve canlı doğurarak ürerler. Gelişme dönemleri kısadır ve bu nedenle fazla sayıda döl verirler. Uygun koşullarda bir dişi 60 yavru doğurabilir. Genel olarak fazla sıcak olmayan nemli yaz aylarında üremeleri hızla devam eder.
Sonbaharda kanatlı formlar kışlık konukçularına geri dönerek yumurta bırakacak dişileri doğururlar. Yumurta bırakan dişiler kanatsızdır. Yazlık konukçularından gelen erkek bireylerle çiftleştikten sonra kışı geçirecek olan döllemli yumurtalarını tomurcukların dibine veya yakınına bırakırlar.
Tütün bitkisinin gelişme dönemi boyunca bitki özsuyunu emerek zarar yapar. Genellikle uca yakın genç yapraklar üzerinde bulunur. Yaprakların gelişmesi yavaşlar, daralır ve uçları aşağıya doğru kıvrılır. Yaprağın alt yüzüne, damarlar boyunca ve özellikle yaprak sapına yakın yerlere toplu olarak yerleşirler. Popülâsyon yoğunluğu zararı arttırır. Ayrıca beslenmeleri sırasında çıkardıkları tatlı madde nedeniyle, grimsi renkte bir ballık tabakası ile kaplar. Bu tabaka bitkinin fotosentez ve solunum işlerini güçleştirdiği gibi bazı fungusların üremesinde de oldukça uygun bir ortam oluşturur. Ayrıca ballık, kurutma anında tütün yapraklarının yapışmasına, işleme sırasında ise parçalanmalarına yol açarak, tütünün kalitesini olumsuz yönde etkiler. Yaprakbitleri bazı virüs hastalıklarının taşıyıcısı olarak da ayrı bir öneme sahiptir.
Zararlı, ülkemizin tüm tütün dikim alanlarında yaygın ve yoğun olarak bulunmaktadır.
Fide döneminde zararlı görülünce ilaçlama yapılır. Tarla döneminde kullanılan bitki koruma ürünleri ise dikim ile dördüncü el kırımı arasında en çok iki kez uygulanır.
İlaçlamada, sırt pülverizatörü (mekanik, otomatik, motorlu) veya sırt atomizörü kullanılır.
İlaçlamalar sabah veya akşam saatlerinde, rüzgârsız bir havada yaprakların alt yüzlerini de kaplayacak bir şekilde yapılmalıdır.
*Tarım Bakanlığı Zirai Mücadele Teknik Talimatları 2.Cilt